کرونا ویروسها از ویروسهای خانواده RNA دار میباشد. این ویروسها به دلیل داشتن برآمدگیهای پروتئینی بر روی غشای لیپیدی ویروس به این اسم یعنی تاج دار معروف شدهاند. بیماریهای مربوط به کرونا ویروسها در حیوانات و انسان خیلی شایع است. برخی از سویههای این ویروس بین انسان و حیوان مشترک هستند و به عنوان زئونوز محسوب میشوند؛ در حقیقت سویههای زئونوز بین انسان و حیوان قابل انتقال هستند؛ اما بسیاری از گونههای آن زئونوز نیستند.
در انسان کرونا ویروس میتواند رنجی از یک سرماخوردگی ساده مثل سرماخوردگیهای فصلی تا بیماریهای حادتری مثل مرس MER-CoV و سارس SARS-CoV را ایجاد کنند. بررسیها نشان دادند که منشا انتقال بیماری SARS-CoV از گربه زباد و MERS-CoV از شتر به انسان بوده است.
در دسامبر 2019، در وهان چین مواردی از ذات الریههایی با منشا ناشناخته گزارش شد. سویه جدیدی از کرونا ویروس توسط مقامات چین شناسایی شد. از آن زمان به بعد موارد ابتلا انسانی در بیشتر کشورها گزارش شد و COVID-19 توسط سازمان بهداشت جهانی WHO به عنوان پاندمی اعلام شد.
کووید-19 به دلیل شباهت ساختاری به سارس به اسم علمی SARS-CoV-2 معروف شده است.
آیا حیوانات علت انتقال کووید-19 به انسان میباشند؟
مهمترین و اصلی راه انتقال کووید-19از طریق انتقال از انسان به انسان میباشد.
اخیرا شواهدی وجود دارد که کووید-19 منشا حیوانی دارد. ساختار ژنتیکی کووید-19 مشابهت نزدیکی با کرونا ویروس موجود در بدن خفاش نعل بینی (Horseshoe Bat) دارد. با این وجود تا به امروز شواهد علمی کافی برای اثبات منشا بیماری کووید-19 و راه اصلی انتقال آن به انسان وجود ندارد.
برای دست یابی به منشا بیماری، نحوه انتقال ویروس به جمعیت انسانی و اهمیت حیوانات مخزن نیاز به مطلاعات و بررسی های بیشتری است.
آیا امکان ابتلای حیوانات به کووید-19 وجود دارد؟
هم اکنون که کووید-19 به سرعت در حال پخش دربین مردم میباشد احتمال اینکه برخی از حیوانات که در تماس نزدیک با انسان میباشند مبتلا شوند. ابتلای حیوانات به کووید-19 ممکن است برای سلامت و رفاه و حیات وحش پیامدهایی داشته باشد.
تعداد زیادی از سگ ها و گربه ها( گربه های خانگی و یک مورد ببر) تست کووید-19 مثبت نشان دادند؛ این کیسهای مثبت، همگی تماس نزدیک با انسان آلوده داشتند.
در حال حاضر مطالعاتی در زمینه احتمال ابتلا گونههای مختلف جانوری به ویروس کووید-19 و نحوه بیماریزایی آن در حیوانات حساس در حال انجام است.
یافتههای اولیه براساس مطالعات آزمایشگاهی بیانگر این است که از بین حیوانات گربهها بیشتر به کووید-19 حساس میباشند و میتوانند علائم بالینی نشان دهند. در مطالعات آزمایشگاهی امکان انتقال از گربه ای به گربه دیگر وجود دارد.
موش خرما هم نسبت به ابتلای با این ویروس حساس بوده ولی بیماریزایی کمتری دیده شده است. در مطالعات آزماشگاهی انتقال از موش خرمایی به موش خرمایی دیگر دیده شده است. سگ ها نیز به ابتلا به این ویروس حساس هستند ولی به نسبت به گربه و موش خرما کمتر مبتلا میشوند.
خفاش میوه خوار مصری نیز در مطالعات آزمایشگاهی با وجود ابتلا عائمی از بیماری و انتقال به سایر خفاش ها را نشان نداد.
تا به امروز، یافته های اولیه از مطالعات بر روی مرغ و خوک نشان داده اند که این دو گونه به کووید-19 حساس نیستند.
در حا حاضر شواهدی منبی بر اینکه حیوانات آلوده شده از طریق انسان در گسترش بیماری دخیل اند وجود ندارد. در حال حاضر شیوع بیماری از طریق انتقال تماسی انسان به انسان بوده است.
چه اقدامات پیشگیرانه در مورد تماس حیوانات خانگی با شخص آلوده به کووید-19 باید انجام شود؟
در حا حاضر شواهدی منبی بر اینکه حیوانات آلوده شده از طریق انسان در گسترش بیماری دخیل اند وجود ندارد و شیوع بیماری از طریق انتقال تماسی انسان به انسان بوده است.با این حال به دلیل اینکه برخی از بیماری ها قابل انتقال بین انسان و حیوان هستند و زئونوز محسوب میشود توصیه میشود افرادی که مبتلا به کووید-19 هستند تماس خود را با حیوانات خانگی و سایر حیوانات محدود کنند.
بعد از دست زدن به حیوان حتما اصول اولیه بهداشتی را رعایت کنید. به این منظور که قبل و بعد از دست زدن به حیوان، هنگام غذا دادن حیوان دست خودتان حتما بشویید و از بوسیدن، لیسیدن و از دادن غذای خود به حیوان جلوگیری کنید.
وقتی فردی به کووید-19 مبتلا شد باید از تماس نزدیک با حیوانات خانگی جلوگیری کند و مراقبت از حیوان را به شخص دیگری که مبتلا نیست بسپارد.
اگر فرد مبتلا امکانش را ندارد که به فرد دیگری بسپارد، با رعایت بهداشت و پوشیدن ماسک میتواند به نگهداری از حیوان بپردازد.
حیوانات افراد مبتلا به کووید-19 باید در داخل خانه بماند و تماس با حیوانات آنها باید به حداقل برسد.
مراکز درمانی دامپزشکی چه خدماتی را میتوانند به حیوانات خانگی ارائه دهند؟
بهداشت عمومی و خدمات دامپزشکی باید در کنار هم و با استفاده از یک رویکرد سلامت نسبت به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ارزیابی خطرات فرد آلوده ای که در تماس با حیوان خانگی بوده است با یکدیگر همکاری کنند.
توصیه میشود که درصورتی که متوجه شدید که فردی آلوده با حیوان خانگی در تماس بوده است نمونههای دهانی، بینی و مدفوعی برای RT-PCR باید از حیوان گرفته شود. نمونه گیری باید در شرایطی انجام شود که امکان آلودگی ثانویه از محیط و یا انسان نباشد.
حیوانی که تست کووید-19 او مثبت شده است باید از حیوانات دیگر جدا شود و تماس با این حیوانات آلوده اید به حداقل برسد.
منبع خبر: www.oie.int
ارگوش هم به کووید ۱۹ مبتلا می شه