کنترل هورمونی دوره فحلی و تخمک گذاری در گاو

در گاوهای ماده، تخمک گذاری را می‌توان با درمان ترکیبی پروژسترون و استروژن، ۲ دوز پروستاگلاندین یا ترکیبی از هورمون آزاد کننده گنادوتروپین‌ها ( GnRH) منظم کرد.

تزریق PGF2α،25 mg عضلانی یا آنالوگ پروستاگلاندین،کلوپروستنول با دوز 500 میکروگرم  عضلانی، ۵ روز بعد از تخمک‌گذاری به گاوهایی که جسم زرد دارند، منجر می‌شود تا گاو در عرض تقریباً ۲ الی ۵ روز مجدد فحل شود.

۲ بار تزریق پروستاگلاندین که با فاصله ۱۲ الی ۱۴ روز انجام می‌شوند، دوره فحلی و تخمک‌گذاری را در اکثر گاوهای ماده تنظیم و هم‌زمان می‌کند.

زمان فحلی نسبت به زمان قطع و سرکوب پروژسترون متغیرتر و بی‌ثبات‌تر است، بنابراین تلقیح یا آبستن کردن گاو باید براساس تشخیص نشانه های فحلی باشد .

تخمک‌گذاری همچنین ممکن است با تجویزGnRH ،100mcg، عضلانی ( روز 0 )، هفت روز بعد با تزریق پروستاگلاندین و یک دوز GnRH دیگر در روز نهم تنظیم شود. گاوها باید 20-0 ساعت پس از دریافت دومین GnRH تلقیح شوند. به پروتکل GnRH و PGF2α همگام سازی تخم گذاری ( Ovsynch) گفته می‌شود.

وجه تفاوت‌های بسیاری در این انجام این پروتکل وجود دارد– مانند استفاده از استروئیدهای اضافی، پروستاگلاندین یا GnRH – که ممکن است درجه‌ی تنظیم و هم‌زمانی یا میزان بارداری را پس از تلقیح مصنوعی افزایش دهد.  

دستگاه درون واژنی آزاد کننده پروژسترون (PRID)

دستگاه درون واژنی آزاد کننده پروژسترون (progesterone-releasing intravaginal device) یا به یا به اختصار PRID، متشکل از پروژسترون میکرونیزه است که به صورت همگن در یک لاستیک سیلیکونی با روکش مارپیچی استوانه‌ای ضدزنگ توزیع شده است. این دستگاه تا ۷ روز در واژن گاو قرار می‌گیرد و ۱ روز قبل از درآوردن آن یا در همان روز، ۱ دوز لوتئولیک از PGF2α تجویز می‌شود.

در گاوهایی که وارد چرخه جفت‌گیری نشده‌اند، هنگام برداشتن PRID گنادوتروپین جفتی اسب (equine chorionic gonadotropin) یا به اختصار eCG  تزریق می‌شود.  

دستگاه رهش داروی درون واژنی کنترل شده (CIDR )

دستگاه رهش داروی درون واژنی کنترل شده (controlled intravaginal drug-release) یا به اختصار CIDR را هم می‌توان برای هم‌زمان سازی دوره فحلی استفاده کرد. CIDR دستگاهی درون واژنی است که از الاستومر سیلیکونی پزشکی آغشته به پروژسترون ساخته‌شده و به شکل T است. این دستگاه مختص هم‌زمان سازی دوره فحلی در گاوهای گوشتی و شیرده می‌باشد. در این روش برای گاوها GnRH تجویز می‌شود و هم‌زمان دستگاه در واژن او  جای‌گذاری شده و ۷ روز به همین حالت می‌ماند. درهنگام برداشت دستگاه، به گاو PGF2α تزریق می‌شود. گاوها را می توان ۴۸ الی ۷۲ ساعت پس از تزریق PGF2α ، با یا بدون تزریق ۱ دوز دیگر از GnRH تلقیح کرد. مؤثرترین درمان هم‌زمان‌سازی، تزریق ماهیچه‌ای ترکیبی از ۵ میلی‌گرم والرات استرادیول و ۳ میلی‌گرم نورجستومت، به همراه ایمپلنت گوشی ۳ میلی‌گرم نورجستومت که ۹ روز در محل باقی می‌ماند است که دیگر در آمریکا به خاطر ممنوعیت استفاده از استروژن در حیوانات خوراکی به صورت تجاری در دسترس نیست.     

ملنژسترول استات، Melengestrol acetate ، ( یا به اختصار  MGA) پروژسترون استروئیدی است که به‌عنوان افزودنی خوراکی به منظور تقویت رشد و سرکوب فحلی در گوساله ماده استفاده می‌شود.

MGA با دوز نیم میلی‌گرم در روز ( 0.5 mg/head/day ) به مدت ۱۴ روز برای هم‌زمان سازی فحلی استفاده می‌شود. نرخ باروری پس از این درمان کم است و گاوهای ماده نباید تولیدمثل و جفت گیری کنند. این پروتکل را می‌توان پس از ۱۷ روز از خوردن آخرین غذای حاوی  MGA  با تجویز PGF2α بهبود بخشید. باروری این دوره فحلی (استروس) مجدد برقرار می‌شود.  

تخمک‌گذاری را می‌توان در گاوهایی با فولیکول های بالغ ( قطر ۱۰ الی 15 میلی‌متر ) با درمان به وسیله تزریق ۱۰۰ تا ۲۵۰ میکروگرم  GnRH عضلانی، 25 میلی گرم هورمون لوتئینی کننده (LH) عضلانی یا ۵ تا ۱۰ هزار IU از hCG عضلانی تحریک کرد.   

از آنجا که پیک LH درون‌زاد با شروع دوره فحلی ایجاد می‌شود، این تجویز در گاوهای فحل (استروس) موجب افزایش سرعت تخمک گذاری نمی‌شود اما می‌توان از آن برای اطمینان از لوتئینیزاسیون در گاوهایی که سابقه بیماری تخمدان کیستیک دارند یا برای تحریک تخمک‌گذاری در گاوهای فحل شده پس از زایمان استفاده کرد.  

گاوهایی که با ECG  در اواسط دیستروس و  ۲ یا ۳ روز بعد از آن با لوتئولیز تحریک شده به وسیله پروستاگلاندین درمان شده‌اند یا با FSH ( قدرت و اثرات آن متفاوت است، به دستورالعمل‌های برچسب مراجعه کنید ) عضلانی، به مدت ۴ الی ۵ روز تجویز می شود به همراه دوز کاهشی یا ثابت پروستاگلاندین ( 25 الی ۳۵ میلی گرم عضلانی ) دریافت شده از روز ۳ یا ۴، به تخمک‌گذاری خوبی (Super-ovulation) می‌رسند. درمان با  FSH  با شروع فحلی متوقف می‌شود.