خانه / گربه / بیماری و درمان گربه / چه اقداماتی برای درمان زخم و جراحت در گربه‌ها باید انجام داد؟

چه اقداماتی برای درمان زخم و جراحت در گربه‌ها باید انجام داد؟

مراحل درمان زخم

گربه‌ها هم به‌اندازه‌ی سایر حیوانات در معرض آسیب‌های جزئی روزمره هستند. خیلی از بریدگی‌ها، کبودی‌ها و خراشیدگی‌ها تهدیدی برای جان حیوان به شمار نیامده و با کمی رسیدگی بهبود پیدا می‌کنند. اما یکسری از زخم‌ها و جراحات نیز هستند که به بخیه و مراقبت اورژانسی احتیاج دارند.

مدیریت زخم در گربه

به هنگام آسیب دیدگی و جراحت حواستان به چه چیزهایی باید باشد:

زخم‌های تازه معمولاً یک سری یا تمام موارد پایین را از خود نشان می‌دهند:

  • خون‌ریزی
  • توروم
  • کنده‌شدن موها
  • بریدگی، خراشیدگی و پارگی پوست
  • لنگیدن
  • حساسیت و درد

اگر زخمی که تازه است نادیده گرفته شود، ممکن است عفونت پیدا کند. علاوه بر تورم و حساسیت، ممکن است علائم زیر را نیز در زخم مشاهده کنید:

  • ترشح از زخم
  • آبسه (تجمع چرک و خونابه زیر پوست) و در صورت ترکیدن و خشک شدن آن مشاهده‌ی سوراخی بر روی پوست
  • علائم تب (به‌عنوان‌مثال بی‌حالی و سستی و داغی گوش‌ها)

علت اصلی جراحت در گربه

زخم‌ها ممکن است در اثر ضربه، برخورد با اشیاء تیز مختلف، حمله‌ی حیوانات دیگر و بعضی مسائل دیگر ایجاد شوند.

مراقبت فوری و اروژانسی

آنچه که در خانه از دست‌تان برمی‌آید نهایتاً به خود گربه بستگی دارد. گاهی اوقات تنها کاری که از دست‌تان برمی‌آید این است که او را در حوله بپیچانید یا در باکسی بگذارید و یک‌راست نزد دامپزشک ببرید اما یک‌سری اقدامات هست که اگر گربه همراهی کند می‌توانید در منزل انجام دهید، مخصوصاً اگر دامپزشک تا مدتی در دسترس نباشد.

  1. اگر خون‌ریزی مشاهده می‌کنید بر روی زخم فشار مستقیم وارد کنید. زخم را باید با گاز استریل یا پارچه‌ی تمیز بپوشانید و سپس بر آن فشار وارد کنید. توقف خون‌ریزی ممکن است ۵ تا ۱۰ دقیقه به طول بیانجامد. وقتی خون‌ریزی متوقف شد، گاز استریل را همان‌جایی که هست با چسب بچسبانید؛ تعویض و برداشتن آن منجر به برداشتن لختگی خون و تازه شدن زخم شده و دوباره خون‌ریزی شروع می‌شود.
  2. در جستجوی زخم‌های دیگر باشید.
  3. اگر گربه خون‌ریزی نمی‌کند و بریدگی یا خراشیدگی به نظر جزئی می‌رسد، سعی کنید زخم را تمیز کنید. از محلول ضدعفونی‌کننده یا آب ساده همراه با گاز یا تکه‌ای پارچه (از پنبه استفاده نکنید) استفاده کنید، تا به آرامی اطراف زخم را تمیز کنید و از سرنگ یا چیزی مشابه آن برای ریختن محلول ضدعفونی‌کننده روی سطح زخم استفاده کنید. محلول‌های ضدعفونی‌کننده با رقیق کردن محلول‌های غلیظ موجود در داروخانه‌ها که یا حاوی بتادین (پوویدون آیوداین) یا دی استات کلر هگزیدین به‌عنوان ماده‌ی فعال هستند بدست می‌آیند. از الکل یا پراکسید هیدروژن بر روی زخم استفاده نکنید چراکه به بافت بدن آسیب می‌رسانند. بتادین را باید تا رنگ چای کم‌رنگ و کلر هگزیدین را باید تا رنگ آبی کم‌رنگ رقیق کرد.
  4. اگر پارگی بزرگ و عمیق است یا اگر زخم بر اثر سوراخ شدگی است، می‌توانید اطراف زخم را تمیز کنید اما مایع ضدعفونی کننده را روی زخم نریزید. اجازه دهید دامپزشک این کار را انجام دهد.
  5. وقتی تمام آنچه که از دست‌تان برمی‌آید را انجام دادید، گربه را نزد دامپزشک ببرید.

مراقبت دامپزشکی

تشخیص

دامپزشک به‌دقت گربه را معاینه کرده و زخم‌هایی که پیدا می‌شوند را بررسی می‌کند. گربه همین‌طور از نظر ابتلا به سایر مشکلات مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. احتمالاً لازم است که موی گربه برای بررسی دقیق‌تر تراشیده شود. برای برخی جراحات ممکن است به عکس‌برداری به کمک اشعه ایکس احتیاج باشد. در بعضی موارد ممکن است برای معاینه و درمان بهتر به آرام‌بخش احتیاج باشد.

مدیریت درمان زخم در گربه

اهداف اصلی درمان، جلوگیری از عفونت و بهبودی سریع هستند. زخم‌های مختلف به روش‌های مختلفی برای درمان نیاز دارند. اکثر مواقع برای درمان بهتر و کم‌دردتر زخم، به آرام‌بخش یا بیهوشی احتیاج است.

  • بریدگی‌ها و خراشیدگی‌های کوچک اغلب فقط به تمیز کردن و کمی چسب پوست برای چسباندن گوشه‌های زخم به یکدیگر احتیاج دارند.
  • زخم‌های بزرگ و عمیق به پاک سازی محتاطانه تری احتیاج دارند تا اطمینان حاصل شود که چیزی در زخم نمانده‌است. همچنین این زخم‌ها باید دقیق معاینه شوند تا میزان آسیب دیدگی مشخص شود. اگر از ایجاد زخم کمتر از ۱۲ ساعت می‌گذرد و خیلی آلوده نباشد، احتمالاً با بخیه آن را می‌بندند.
  • زخم‌هایی که به شکل سوراخ هستند، مخصوصاً در اثر گازگرفتگی حیوانات دیگر، اغلب آسیب زیادی در زیر پوست وارد کرده‌اند که در نگاه اول مشخص نیست. پس از خارج کردن شی‌ء خارجی احتمالی از پوست، باید زخم را با دقت مورد بررسی قرار داد و با مقدار زیادی ضدعفونی‌کننده تمیز کرد. گاهی‌وقت‌ها نیاز است که این زخم‌ها با عمل جراحی باز شوند تا آسیبی که به عمق بافت‌ها وارد شده است را تحت بررسی و درمان قرار داد.
  • زخم‌های ناشی از سوراخ شدگی، زخم‌هایی که از زمان ایجادشان بیش از ۱۲ ساعت می‌گذرد، زخم‌هایی که به شدت آلوده یا عفونت کرده‌اند، زخم‌هایی که آبسه زده‌اند و زخم‌هایی که در آن‌ها پوست حیوان زیاد کنده شده است را نمی‌توان صرفاً با بخیه‌زدن درمان کرد. این‌گونه زخم‌ها پانسمان می‌شوند تا زخم بهبود پیدا کند  و یا جوری باشد که بخیه زدن به درمان زخم کمک کند نه این‌که عفونت را در زیر پوست به دام بیندازد.
  • زخم‌های بزرگ و عمیق، آلوده یا سوراخ شدگی‌های متعدد اغلب به قرار دادن دِرَن ‌پِن رُز احتیاج دارد. دِرَن ‌پِن رُز، لوله‌ای نرم و پلاستیکی است که اجازه می‌دهد آلودگی، عفونت و خونابه به بیرون تخلیه شود و همچنین راه کوچکی برای ریختن محلول ضدعفونی‌کننده روی پوست در دسترس باشد.
  • دامپزشک برای عفونت و درد برای گربه دارو تجویز می‌کند که باید آن را در منزل به او بدهید. بیشتر گربه‌ها پس از ۲۴ ساعت بستری یا مراقبت‌های دامپزشکی مرخص می‌شوند.

رسیدگی بیشتر به جراحت

الیزابت کلار

مهم‌ترین کاری که پس از بازگرداندن گربه به خانه می‌توانید انجام دهید، مراقبت درست از اوست. خوشبختانه این کار معمولاً ۱ الی ۲ هفته بیشتر طول نمی‌کشد. برای مراقبت هرچه بهتر از گربه‌تان، موارد زیر را در نظر داشته باشید.

  • نگذارید گربه زخم‌ها، بخیه‌ها، پانسمان یا دِرَن را لیس بزند، بجود یا چنگ بیندازد. بدین منظور ممکن است به گردنبند طبی الیزابت احتیاج داشته باشید.
  • پانسمان را تمیز و خشک نگه دارید و طبق دستور دامپزشک آن را تعویض کنید. شاید در ابتدا ۲ یا ۳ بار در روز به این کار نیاز باشد. ممکن است نیاز باشد برای اینکار گربه را نزد دامپزشک ببرید، مخصوصاً اگر در تعویض و رسیدگی به پانسمان همکاری نکند. اگر پانسمان خیس و مرطوب شد و یا متوجه بو، سایش یا افزایش تخلیه‌ی چرک و خونابه شدید (یا تخلیه‌ی چرک و خونابه کاهش پیدا نکرد)، گربه را برای معاینه نزد دامپزشک ببرید.
  • یک لایه‌ی نازک از پماد آنتی‌بیوتیک، یک یا دوبار در روز، در اطراف لبه‌های زخم بمالید؛ اما فقط درصورتی‌که گربه نتواند آن را لیس بزند.
  • حواستان باشد که گربه تمام داروهای تجویزشده را مصرف کند. اگر در خوراندن یا اعمال دارو مشکل دارید با دامپزشک‌تان تماس بگیرید.

اگر زخم شدید نباشد یا پیچیدگی خاصی به وجود نیاید، پس از ملاقات گربه با دامپزشک معمولاً این اتفاقات می‌افتد:

  • دِرَن ‌های پِن رُز ۳ تا ۵ روز بعد از جای‌گذاری برداشته می‌شوند.
  • بخیه‌ها ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از زده شدن برداشته می‌شود.
  • آنتی‌بیوتیک معمولاً برای ۷ تا ۱۰ روز تجویز می‌شود.
  • پانسمان ممکن است ۲۴ ساعت یا چند هفته، بسته به زخم، روی جراحت بماند. در شروع تعویض پانسمان حداقل یک‌بار در روز است و در صورت در پیش گرفتن روند بهبودی فواصل زمانی طولانی‌تر می‌شوند.
  • اگر زخمی، مخصوصاً زخم ناشی از سوراخ‌شدگی، دیده نشود و اگر گربه آنتی‌بیوتیک مصرف نکند، روی زخم آبسه بوجود می‌آید و موجب علائمی می‌شود که در ابتدای مطلب ذکر شد. شکل‌گیری آبسه معمولاً ۱۰ تا ۱۴ روز طول می‌کشد و تا پاره نشده‌اند معمولاً توجهی به خود جلب نمی‌کنند. مشاهده‌ی آبسه نیازمند ملاقات با دامپزشک است.

پیشگیری از بروز جراحت و آسیب دیدگی در گربه

از آنجایی‌که احتمال آسیب‌دیدگی گربه‌ها هنگام پرسه زدن خارج از منزل بدون مراقبت بیشتر است، بهترین راه برای پیشگیری از آسیب این است که یا گربه را داخل نگهداری کنید یا او را در منطقه‌ای محدود و محافظت شده آزاد بگذارید.

درباره دکتر فرشته خلیقی

فارغ التحصیل از رشته دکترای دامپزشکی از دانشکده دامپزشکی شیراز و فعال در زمینه ترویج فرهنگ نگهداری صحیح و ارائه مشاوره مدیریتی مرتبط با حیوانات خانگی

15 دیدگاهها

  1. سگ خیابونی کمرش زخم شده کرم سفید زده و و اصلا غذا نمیخوره چکارش کنم

    • سلام. هیچ راهی جز بردنش پیش دامپزشک وجود نداره. دامپزشکی هایی هستن که به این حیوانات به عنوان کیس حمایتی تخفیف میدن. یا با پناهگاه های حیوانات بی پناه شهرتون تماس بگیرید، اونها حیوون رو پیش دامپزشک معتمد خودشون میبرن. مرسی که به سلامتی حیوانات شهری توجه میکنید

  2. سلام بچه گربه ای صورتش زخمی شده بود اصلا نای راه رفتن نداشت آوردمش خونه ولی دهنش خونی بود و زخم شده و صدای به زور ازش شنیده میشه چیکار باید انجام بدم

  3. سلام. هیچ راهی جز بردنش پیش دامپزشک وجود نداره. دامپزشکی هایی هستن که به این حیوانات به عنوان کیس حمایتی تخفیف میدن. یا با پناهگاه های حیوانات بی پناه شهرتون تماس بگیرید، اونها حیوون رو پیش دامپزشک معتمد خودشون میبرن. مرسی که به سلامتی حیوانات شهری توجه میکنید

  4. سلام وقت بخیر. بچه گربه ای که توی حیاط نگه داری میکنم زخمی شده. زخم بریدگی کمی عمیق به نظر میاد و عفونت کرده. ترشحاتی ازش بیرون میاد و ورم کرده، درحال حاضر به دامپزشک دسترسی ندارم. کاری ازم ساخته س که بتونم براش انجام بدم

    • دکتر نیلوفر اجودی

      سلام دوست عزیز. اگر حیوان اجازه میده محل زخم رو با محلول شستشوی سالین شستشو بدید وخوب تمیز کنین و بعد بتادین رو رقیق کنید با آب و بریزید رو محل زخم. اگر عفونی شده هم بعد از تمیز کردن کامل محل زخم پماد آنتی بیوتیک بزنین.
      و بعد بانداژ کنین. بانداژ رو هر ۸ ساعت یکبار عوض کنین و هر بار محل زخم رو خوب تمیز کنین و دوباره ببندید.

  5. سلام،گربه ام دست چپش میلنگه،میدونم مشکل از پنجه اش هست،ولی از ارتفاع یک متر هم راحت میپره پایین و میره بالا،یه کوچولو هم نوک ناخونش شکسته و خون خشک روش بود،چیکار کنم؟بنظرتون انگشتش شکسته؟بی تابی نمیکنه اصلا فقط لنگان راه میرهدستشم میزاره زمین ولی آروم

  6. سلام کربه ام پشتش زخم شده وهم کمی سوراخ است جای زخمش را میلیسد طرز نشتتنش فرق کرده

  7. سلام گربه ۳ ساله دارم که روی سرش یه سوراخ هست انگار جای ناخن یا گاز گرفتگی باشه الان دوروزه متوجه شدم عفونت کرده چون کم میاد خونه نتونستم زودتر ببینمش خیابونی هست نمیتونم ببرمش تا دامپزشک فرار میکنه چطور میتونم زخمش رو تو خونه درمان کنم نگرانشم از قبل چن بار هم اینطور زخم میشد ولی چون تمیزش میکردم و خودش لیس میزد زود خوب میشد ولی این روی سرشه ممنون میشم راهنماییم کنین

  8. سلام من یه بچه گربه ی یک هفته ای دارم که هنوز چشماش باز نشده و یک سمور گردنشو سوراخ کرده و خراشیده زیاد داره و هنوز زنده است
    میشه بگید چطور درمانش کنم

  9. سلام گربه از داخل بلوک دیوار پیدا کردمو رسیدگی کردم چند روزی هست پیش ماست داخل حیاط نمیدونم چه اتفاقی براش پیش آمده انتهای دمش خیسع نگاه کردم دیدم یکم پوستش کنده شده ، چه کنم؟

  10. سلام
    گربه من دو ماه و نیمشه
    و اوایل که اوردمش، دماغش زخم بود
    چند وقته بالای دهنش زخم شده و نمیدونم چجوری این زخم ها ایجاد میشن
    ناگهان میبینم زخم شده
    بنطرتون عادیه؟ ببرمش دامپزشک؟

  11. سلام, گربه خونگی من که اصلا بیرون نرفته, عقیم هست و کلیه واکسنهاش رو زده …دو هفته هست که پشتش رو به شدت میلیسه و میخارونه, امروز دیدم که موهای اون ناحیه کمابیش ریخته و زیرش کمی زخم شده, ناحیه روی ستون فقرات کمی بالاتر از دم, ممنون.

    • دکتر نیلوفر اجودی

      سلام دوست عزیز.
      علل خارش متفاوته و میتونه انگلی یا قارچی باشه. بهتر هست ببرید پیش دامپزشک از نزدیک معاینه اش کنه.

  12. سلام گربه ای پیدا کردم بر اثر جراحت پای عقبشو از دست داده و الان بخیه هستش ازش مراقبت کردم و پیش دامپزشک بردم دوتا آمپول دادن و یه اسپری خشک کننده امروز اولین روز استفاده بود ولی بهم نگفتن پانسمان کنم یا بشورمش بنظرتون عفونت نمیکنه؟!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *