بیماریهای دندانی یکی از معمول ترین علل مراجعه صاحبین خرگوشهای خانگی به کلینیکهای دامپزشکی است. این مشکلات با علائم مختلف و با شدت درگیری مختلف ظاهر شوند. با وجود اینکه علت مشکلات دندانی میتواند مادرزادی، جراحت باشد، ولی مدیریت صحیح در پیشگیری از شروع و درمان به موقع میتواند در رفع مشکلات بسیار موثر واقع شود.
برخلاف سگها، گربهها و انسان رشد دندانهای خرگوش به حدود 4 سانتی متر در هفته میرسد.خرگوشهای حیات وحش معمولا با جویدن علوفه و سبزیجات سخت موجب سایش تاج دندانها شده و اصلاح و کنترل رشد دندانی به صورت طبیعی انجام میگیرد. اما در خرگوشهای خانگی که فقط با پلت های خشک تغذیه کرده و شاید در روزانه به مقدار بسیار کمی به علوفه دسترسی داشته اند سایش دندانی بخوبی رخ نمیدهد .
از طرفی دیگر تغذیه خانگی این موجودات نمیتواند جایگزین مواد طبیعی بوده و همچنین به دلیل بالا بودن مقادیر کربوهیدرات و چربی در این پلتها، عمدتا مسئله چاقی و مشکلات گوارشی در این حیوانات دوستداشتنی اتفاق میافتد.
خرگوشهایی که در داخل منزل نگهداری میشوند عموما به دلیل عدم دسترسی به نور مستقیم آفتاب دچار اختلال در تولید ویتامین D شده که به دنبال آن جذب کلسیم در غذا به مشکل خورده که میتوانند بیماریهای دندانی و استخوانی را در پی داشته باشد.
خوشبختانه، علائم زود هنگامی از بیماریهای دندانی وجود دارد که صاحبین این حیوانات با اندکی توجه میتوانند سلامت دندانی حیوان خانگی خود را تضمین کنند.
علائم بیماریهای دندانی در خرگوش
خرگوشهای خانگی عموما درگیر بیماریهای دندانی میشوند، اما متاسفانه صاحبین آنها زمانی متوجه مشکل میشوند که دیگر بیماری به مراحل پیشرفته رسیده است. در این حالت صاحبین ممکن است متوجه این علائم شوند:
افتادن غذا از دهان
افزایش تولید بزاق
کاهش اشتها یا ترجیح حیوان به مصرف بیشتر غذاهای نرم
رشد بیش از حد دندانهایی نیش
افزایش ترشحات چشمی که ناشی از افزایش فشار ریشه دندانها به مجاری اشکی است.
تنها راه تشخیص زود هنگام مشکلات دندانی، ویزیت منظم خرگوش توسط دامپزشک باتجربه میباشد. به کمک معاینه محوطه دهانی ( تحت داروهای آرام بخش) و در صورت نیاز تهیه عکس رادیولوژی از جمجمه میتوان ریشه دندانها را زیر خط لثهها مشاهده کرد. رشد بیش از حد دندانهای نیش عموما نشان دهنده این است فک بالا و پایین به درستی روی هم قرار نگرفتهاند تا در زمان جویدن سایش مناسب سطوح دندانی انجام پذیرد؛ به این حالت malocclusion می گویند.
معاینه هفتگی خرگوش توسط صاحبین و مشاهده رشد بی رویه دندانهای نیش میتواند نشان از عدم قرارگیری ردیف دندانها در جای درست باشد که در این حالت معاینه دهانی توسط دامپزشک متخصص میتواند مشخص کننده رشد بیش از حد دندانهای عقبی و لبههای تیز دندان باشد که در نهایت جویدن را برای خرگوش با مشکل مواجه میکند. در نمای طبیعی دندان های نیش باید سفید، کشیده، با لبه های افقی اسکنه ایی شکل باشد. زمانی که فک ثابت است دندان نیش فک پایین پشت دندان نیش فک بالا قرار میگیرد.
هرچه تاج دندانها در داخل دهان بیشتر رشد میکند، دندانهای بالا و پایین در زمان جویدن بیشتر با هم برخورد کرده، و به این ترتیب فشار بیشتری به ریشه دندانها وارد می شود که موجب لق شدن دندانها و ایجاد گپ و فاصله بین دندان و لثه میشود. غذا و باکتریها در این فواصل به دام افتاده که باعث عفونت ریشه دندانها و تشکیل آبسههای فکی میشود. در حالت پیشرفته به صورت تورم سفت و استخوانی در راستای خارجی فک تا اندازه توپ بیسبال مشاهده میشود. متاسفانه در این حالت است که صاحبین پت متوجه مشکل میشوند که البته حتی دیده شده که بعضی خرگوشها حتی با وجود آبسه دهانی هم مشکلی در غدا خوردن نداشته اند.
درمان بیماریهای دندانی در خرگوش
به محض اینکه مشکل دندانی در خرگوش شکل میگیرد، غالبا نیازمند جراحی اصلاحی میباشد، و بسیاری از خرگوشها در طول زندگیشان نیازمند درمان اصلاحی مکرر دندانهای پیش و خلفی زیر نظر دامپزشک تحت بیهوشی میباشند. جراحی در مواردی چون برداشتن دندان عفونی و یا استخوان مرده در زمان حضور آبسه اولویت مییابد. خرگوشهای با بیماریهای دهانی برگشت پذیر ممکن است نیازمند درمان با داروهای آنتی بیوتیکی، ضدالتهابها و تغذیه از طریق سرنگ باشند؛ و حتی در بعضی موارد نیازمند جراحیهای دهانی مکرر به منظور مدیریت مشکل مذکور هستند.
اقدامات پیشگیرانه دندانی در خرگوش
در حالی که برخلاف سگ ها و گربه ها، دندانهای خرگوشها نیازی به مسواک کردن ندارد، اما نیازمند چک آپ حداقل سالیانه توسط دامپزشک متخصص اگزوتیک (باتجربه زیاد در زمینه خرگوش) میباشد.
- غذایی با فیبر بسیار بالا مانند کاه و سبزیجات برگدار در اختیار خرگوش قرار دهید تا محرک بیشتری جهت جویدن و سایش دندانی باشد.
- مقادیر غذای فرم پلت را به حداکثر یک چهارم پیمانه به ازای هر دو کیلو وزن بدن در روز کاهش دهید.
- در طول روز در صورت امکان خرگوش خود را در معرض تابش نور آفتاب قرار دهید (مراقب گرمازدگی باشید).
- خرگوش خود را به منظور علائم بیماریهای دهانی تحت نظارت دائمی داشته باشید، علائمی مانند کاهش یا اشتهای انتخابی، افزایش ترشح بزاق، افزایش ترشحات چشمی و تورم فک.
در صورتی که هرکدام از این علائم را مشاهده کردید سریعا دامپزشک خود را مطلع نمایید تا معاینات کامل و دقیق محوطه دندانی انجام پذیرد. به طور کلی درمانهای پیشگیرانه، به همراه توجه نزدیک و دقیق به سلامت دهانی خرگوش، کلید اصلی سلامتی، عمر طولانی و بدون درد خرگوش دلبند شماست.
خيلي ممنون از مشاوره عالي وعلمي شما 🙏🙏
سلام خیلی ممنون بابت مطالب عالیتون
راستش خرگوش من غذا از دهنش میوفته ولی بقیه علائم رو نداره نیازه ببرمش دکتر؟
سلام. برای چک آپ ببرید بهتر هست.
با سلام. ریشه دندان خرگوش من هم بلند شده و نزدیک محرای اشکی شده. تا متوجه شدم با چند عمس رادیوگرافی به یک کلینیک در شیراز مراجعه کردم. با یوهان دندان ها واسه ۲۰ روز شرایط خرگوشم نرمال شد. اما بعد از ۲۰ روز دوباره برای غذا خوردن مشکل داشت. دکتر هم دوباره بلند شدن دندان را علت دانست و دوباره دندانها کمی کوتاهتر شدن. اما مشکل حل نشد. و کماکان برای خوردن غذا مشکل ذارد.آنتی بیوتیک هم دارم بهش میدم. اما فکر میکنم آبسه ریشه پائین دندان هایش مشکل اصلی باشه. اطلاعی دارین تو این زمینه . که من باید چکار منم برا این بچه.؟
سلام دوست عزیز. چه مشکلی در غذا خوردن دارد؟ تغذیه اش چی هست؟
سلام ببخشید دکتر به شما نگفتند که عمل خطرناک دامپزشک ما گفته عملش ۵۰ ۵۰ عه و ممکنه فکر بشکنه و خرگوش ما لوپ یک سال خورده ای و لطف کنید سریعتر پاسخ دهید
بله متاسفانه این عمل خطرناک هست . همه دکترا احتمال مرگ حین عمل رو میدن. ما که عمل نکردیم چون دکتر گفت حتی اگر عمل جواب هم بده موقتی هست و چندماه دیگه دوباره این مشکل براش پیش میاد. نخواستیم اذیتش کنیم که درد بکشه
سلام خرگوشتون رو کدوم کلینیک بردین توی شیراز؟؟ منم خرگوشم مشکل دندان داره نمیدونم کجابهتره
خرگوش منم همين مشكل و داره امروز دكتر دهقان كلينيك پتي وتي اول خيابان ارم دندونش رو كشبدن ك باعث ابسه و مشكلات بعدي نشه البته بعد ا يك سال درگير بودن
سلام خرگوش منم همین مشکلو داره ریشه دندونش رشد کرده تو فک پایینش دکتر گفت باید بکشیمش
فقط بعد عمل دوباره دندون درمیاره یا ن؟
سلام وقت بخیر دوست عزیز
در اینترنت سرچ کنید مجموعه خرگوش زیبا
این مرکز از بهترین مجموعه ها در زمینه خرگوش هستش
سلام!! ببخشید خرگوش من سالمه ها،غذاش عالی یونجهاست که عالی میخوره،ادرار داره،مدفوعش نرماله سرحاله و حالش خوبه ولی فقط دور دهنش و پوزش رو خیس میکنه همش…خیلی نگرانشم میشه کمکم کنید؟
ببخشید گربه به خرگوش من حمله کرده بالای چشمش هم زخم کرده خون اومد ولی بند شد الان همون ور صورتش باد کرده غذا هم نمیخوره میشه لصفا کمکم کنین لطفاً
گربه حمله نکرده دندونش بطرف داخل رشد کرده باید جراحی بشه عکس رادیولوژی بگیری مشخصه
منم همین مشکلو دارم لطفا کمک کنید
سلام خرگوش من دو تا دندون بالاش وقتی داشت از پله میومد افتاده ایا در میاد یا میمره ؟
خرگوشت چی شد؟
سلام وقت بخیر میشه بگید شکل درست دندون خرگوش چطوریه
سلام خرگوش من هیچ کدوم از غلامی که گرفتید رو نداره اما وقتی هویج یا یه چیز سفت میخوره یکه از چشم هاش رو نیمه می بنده لازمه ببرمش دکتر؟
امروز که نگاه کردم دیدم دندوناش خیلی بلند شده ، روزی یک چوب بستنی هم میخوره ،یک تیکه نون خشک هم میخوره غذاهاشم خیلی نرم نیست . چرا اینطوری شده بچه ام گناه داره ترو خدا کمک کنید
خاک بر سرممممم نون اصلا نباید بدی بهشششششششششش
چرااااا مشکل چیه
اگه مشکلی برای حیوونت پیش اومده سریع باید بری دامپزشک اینجا کمک نگیر. نون برای خرگوش بده فقط یونجه و آب بده. هفته ای یه بار میوه های مجاز برای خرگوش یه ذره بده. ماهی یه بار ببرش دامپزشک برای چکاپ و معاینه. مراقب حیوونامون باشیم. 🤦♀️
سلام حدود10روز پیش یه خرگوش نر برای جفت گیری خریدم خیلی خوب و سرحال ولی از دیروز بعدازظهر شروع به بیحال شدن کرد و من طبق تجربه ی قبلیم فک کردم بخاطر مصرف غذای خشک دچار مشکل گوارشی شده و شربت مترونیدازول بهش دادم یکم بهتر سد و شکشمش کار کرد اما میخواد راه بره سرگیجه داره انگار و نمیتونی روی پاهاش تعادل داشته باشه غذای خشک اصلا نمیخوره و هویج رنده شده به زور میخوره یکی از چشماش از اون یکی کوچیکتره و مدام غی میکنه باید تمیزش کنم لطفا کمکم کنید
سلام خسته نباشید خرگوش لوپ من ۱.۵ ساله هستش چند روز بود احساس میکردم یکی از دندوناش لق شده و امروز متوجه شدم افتاده یکیش ایا خودش رشد مجدد میکنه؟
سلام خسته نباشید خرگوش لوپ من ۱.۵ ساله هستش چند روز بود احساس میکردم یکی از دندوناش لق شده و امروز متوجه شدم افتاده یکیش ایا خودش رشد مجدد میکنه؟
سلام خرگوش من سزار هست حدودا سه ماهشه پلت اصلا نمیخوره فقط هویجو کاهو نان و.. میخوره اما دندان های پایینش بلند تراز بالایی شده باهم هماهنگ نیستن ینی از روبه رو معلوم میشن ولی غذاش هیچ مشکلی نداره خوب میخوره میشه بگید باید برای دندوناش چکار کنم؟؟خواهش میکنم جوابمو بدید
سلام خسته نباشید
خرگوش من یکی از دندون هایه فک بالاش افتادع این طبیعیه
د ندون خرگوش میوفته؟؟
سلام ببخشید امروز یکی از دندون هایه فک بالایه خرگوش من افتاده طبعیه؟
دندون خرگوش میوفته؟
من خودم قبلنا بی توجهی میکردم آسیبشم دیدم ولی خواهشا جدی بگیرید ک یوقت خدانکرده دیرنشه
خرگوشم امروز یکی از دندان های فک بالاش افتاد و هیچ مشکلی در غذا خوردن ندارن آیا لازم است ببرمش دکتر
سلام وقت بخیر من خرگوشم 30روزس و هیچکدوم از علائم رو نداره ولی وقتی یه جا آروم میشینه همش دندون های جلوش به هم ساییده میشن .
من دندون هاش رو هم نگاه کردم به نظرم عادی بود اندازه
میشه گفت که عادت داره به هم بسابشون یا مشکل از اندازه دندون هاست
به دامپزشکی داره .
سلام دوست عزیز. بهتر هست توسط دامپزشک معاینه بشه.
نیاز به مراجعه ی دامپزشکی داره ؟
سلام ممنون میشم جواب بدید
خرگوش من ۴سالشه نژادش لوپ
دندوناش بزرگ شده و خب دکتر گفتن حتما باید جراحی بشه
و درصد ۵۰ درصد برای بهبودی و ۵۰ درصد برای از بین رفتن دادن
راه حل جایگزین داره ؟
سلام دوست عزیز. خیر. باید قبل از رشد بیش از حد پیشگیری میکردید. راه دیگری نیست.
سلام
وقتتون بخیر
من یه خرگوش زیر یکسال دارم که
حدودا دو روزه یکی از چشماش عفونت کرده و یکمی ورم داره
ینجش رو عوض کرده بودیم که ظاهرا شسته نشده بوده و از بعد از مصرف ینجه چشمش آسیب دیده نگرانم که مشکل از دندان هاش باشه
خیلی نگرانشم
لطفا راهنمایی کنید چکاری باید انجام بدم
البته دور چشماش رو الان دو بار هستش که با آب جوشیده شده تمیز کردیم و قطره سولفاستامید ریختیم
لطفا راهنماییم کنید
سلام خرگوش من از ارتفاع بالا پرت شده و ۴ تا دندان جلویی شکسته و یکی باقی مونده غذا میخوره و آب هم همین طور خواستم بپرسم دوباره رشد نیکنه دندون هاش خیلی ممنون میشم اگه جواب بدین جون خیلی نگرانم دسترسی به داپزشک و کلینیک هم ندارم
سلام من خرگوشم رو بخاطر دندونش بردم به یکی از کلینیک های معروف دامپزشکی ،عکس گرفتن و گفتن که بلند شده و نیاز ب کوتاه کردن داره گفتن ک بیهوشش میکنن، روز جراحی به ما گفتن خرگوش و بزارین و برین ولی ما اتفاقی برگشتیم اونجا
ک متوجه شدیم داره جیغ های وحشتناک میکشه در صورتی ک من تاحالا صدای این حیوونو یه بارم نشنیده بودم دکتر رو صدا کردم وبحث کردم گفتن ک از عوارض کتامینه و باعث توهم شده و بخاطر همینه ک جیغ می کشه ولی من حس میکنم ک داشت درد میکشید آخه جیغاش خیلی وحشتناک بود و اینکه اونا گفتن بی هوشش میکنن ولی دروغ گفتن و این کارو نکردن ،حیوونی ک بیهوشه اصن می تونه جیغ بکشه اخه؟ تموم دندوناشو کشیدن و ما صدای بریدنشو حتی از اونجا هم میشنیدیم .ممنون میشم بگین کتامین همچین عوارضی داره یا نه؟
سلام من خرگوشم رو بخاطر دندونش بردم به یکی از کلینیک های معروف دامپزشکی ،عکس گرفتن و گفتن که بلند شده و نیاز ب کوتاه کردن داره گفتن ک بیهوشش میکنن، روز جراحی به ما گفتن خرگوش و بزارین و برین ولی ما اتفاقی برگشتیم اونجا
ک متوجه شدیم داره جیغ های وحشتناک میکشه در صورتی ک من تاحالا صدای این حیوونو یه بارم نشنیده بودم دکتر رو صدا کردم وبحث کردم گفتن ک از عوارض کتامینه و باعث توهم شده و بخاطر همینه ک جیغ می کشه ولی من حس میکنم ک داشت درد میکشید آخه جیغاش خیلی وحشتناک بود و اینکه اونا گفتن بی هوشش میکنن ولی دروغ گفتن و این کارو نکردن ،حیوونی ک بیهوشه اصن می تونه جیغ بکشه اخه؟ تموم دندوناشو کشیدن و ما صدای بریدنشو حتی از اونجا هم میشنیدیم .ممنون میشم بگین کتامین همچین عوارضی داره یا نه؟
سلام خرگوش من برنامه غذایش سالمه فقط موهای زیر چانه و پاهاش ریخته باید چکارکنم دامپزشک گف ک مشکل دندون داره
وای خدای من حتی از تصورش هم حالم بد شد. الهی بمیرم بچه چقدر ترسیده و عذاب کشیده. بعضی از دکترها اصلا دلشون نمیسوزه و ذره ای انسانیت ندارن. منم ازین تجربه های تلخ دارم. کلینیک هرچی معروف تر و بزرگتر باشه دکترهاش بی خاصیت ترن. فقط به فکر پول هستن. کلینیک های کوچیک ببر بیشتر وقت میزارن برای بچه.
ببرین بیمارستان دکتر حسن زاده بابلسر
اقای دکتر نیکزاد
سلام
خرگوش من دندان جلوییش شکسته و افتاده
من نگرانشم که درد میکنه یا نه
چیکار کنم براش!؟
سلام دوست عزیز. باید عکس رادیولوژی گرفته بشه از دندونه هاش تا مشخص بشه علتش چی هست.
سلام خسته نباشد . خرگوش من از ارتفاعی پرید دندونش افتاد . ممکنه دوباره رشد کنه ؟